کدام روش بهتر است ارتودنسی یا کامپوزیت دندان؟
دندان‌های کج یا نامرتب میتوانند احساس معذب بودن و نگرانی در شما ایجاد کنند. به همین دلیل بسیاری از افراد برای بهبود ظاهر دندان‌های خود تمایل به استفاده از بریس یا ونیر کامپوزیت را دارند. تنها نوجوانان از بریس استفاده نمی‌کنند. در سال‌های اخیر بزرگسالان نیز به همان اندازه تحت درمان ارتودنسی قرار می‌گیرند. این دلایل باعث می‌شوند که بسیاری از افراد در خصوص «تفاوت بین بریس و ونیر کامپوزیت» کنجکاو شوند. دندانپزشکان میتوانند در این رابطه شما را راهنمایی کنند.
بریس و ونیر کامپوزیت دو روش درمانی متفاوتی هستند که میتوانند ظاهر لبخند شما را به میزان بسیار زیادی بهبود بخشند. هر کدام از این روش‌ها بسته به درجه کجی دندانها مزایای منحصر به فرد خود را دارند. دندانپزشک می‌تواند با توجه به شرایطی که دارید به شما در انتخاب بهترین روش کمک کند.
تفاوت ارتودنسی و کامپوزیت چیست؟
در اصل ونیر کامپوزیت وسیلهای برای زیبایی و بریس به عنوان وسیله ساختاری در نظر گرفته میشود. بریسها میتوانند کجی تشریحی یا مشکلاتی مانند اوربایت، آندربایت و کراسبایت را اصلاح کنند. بریسها اشکال مختلفی دارند اما دندانپزشکان بر اینویزالاین، جایگزین نامرئی بریس‌های فلزی تأکید دارند.
از ونیرها برای رفع مشکلات مربوط به زیبایی مانند تغییر رنگ، ترک‌ها، لکه‌ها یا شکاف‌های کوچک بین دندانها استفاده میشود. ونیر به جلوی دندان متصل میشود و به غیر از مراقبت‌های عادی بهداشت دهان و دندان نیازی به نگهداری زیادی ندارد.
چه زمانی به ونیر یا بریس نیاز دارید؟
درجه کجی دندانها مهم نیست. شما میتوانید از ونیر یا بریس برای بهبود ظاهر لبخند خود استفاده کنید. اگر از لبخند خود ناراضی هستید، میتوان با انجام اصلاحاتی ساده اعتماد به نفس را به خود بازگردانید.
از طرف دیگر برخی مشکلات ساختاری میتوانند باعث بروز درد، شلوغی بیش از حد دندانها و سختی در مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان شوند. در صورت مشاهده علائم زیر میتوانید از بریس یا اینویزالاین استفاده کنید:
- مشکل در جویدن یا گاز گرفتن
- مشکل در صحبت کردن یا لکنت زبان
- گاز گرفتن تصادفی گونه یا زبان
- دندان‌های غیر طبیعی که بستن دهان یا لب‌ها را دشوار می‌کنند
- ویژگی‌های ظاهریِ نامتعادل یا نامتقارن در صورت
مشکلات ساختاری میتوانند باعث فرسودگی غیرطبیعی دندانها شوند. شلوغی دندانها باعث بروز مشکلاتی در مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن میشود. ادامه این روند می‌تواند باعث ایجاد پوسیدگی، بیماری لثه یا سایر مشکلات شود. پیشرفت در دندانپزشکی زیبایی و بریسها منجر به شکل‌گیری گزینه‌های درمانی موفقیت‌آمیز و زمان درمان کوتاه‌تر شده است.
ونیر کامپوزیت چیست؟
دندانپزشکان میتوانند به شما در انتخاب ونیر کامپوزیت به عنوان گزینه مناسب درمانی کمک کنند. همچنین میتوانید با راهنمایی دندانپزشک خود از ونیرهای پرسلن یا سایر خدمات دندانپزشکی زیبایی بهره بیشتری ببرید. ونیر کامپوزیتهای نوعی رزین از ونیرهای پرسلن هستند که از رزین شفاف ساخته می‌شوند. ونیرهای رزینی معمولاً طی یک جلسه توسط دندانپزشک شما به طور دقیق تراشیده و ساخته می‌شوند. اگر دندان‌های فرسوده، ترک‌خورده یا آسیب‌دیده داشته باشید ونیرهای رزینی گزینه درمانی مناسبی برای ایجاد ظاهری بهتر به شمار می‌آیند. با وجود مشابهت در مواد به کار رفته استفاده از ونیر کامپوزیت با تاج دندان، بریج دندان یا پرکردن دندان متفاوت است. ونیر کامپوزیت جنبه کاربردی بیشتری نسبت به سایر درمان‌های زیبایی دارد.
مینای دندان در روش ونیر کامپوزیت از بین نمی‌رود یا میزان برداشتن آن بسیار کم است. دندانپزشک ممکن است بتواند ونیر کامپوزیت را طی یک جلسه بسازد و در محل مورد نظر قرار دهد! در صورت نیاز به ارسال ونیر کامپوزیت رزینی به آزمایشگاه، مراحل ساخت آن شبیه ونیر کامپوزیتهای پرسلن خواهد بود. مواد کامپوزیت به طور معمول روی سطح دندان اعمال می‌شوند و توسط دندانپزشک به شکل قالب در می‌آیند. این ونیرها عمر طولانی دارند و در عین حال ظاهر لبخند شما را بهبود می‌بخشند.
مزایا
مزایای ونیر کامپوزیت عبارتند از:
- ایجاد لبخندی زیباتر و جذاب‌تر
- دندان‌های شفاف‌تر با ظاهری طبیعی
- ایجاد ظاهر لبخندی مداوم و بی وقفه
- ایجاد ساختار دندانی قوی‌تر برای جلوگیری از آسیب بیشتر
علاوه بر مزایای فوق ونیر کامپوزیت‌ها در عین داشتن کیفیت مناسب مقرون به صرفه نیز هستند. یکی دیگر از مزایای ونیر کامپوزیت‌ها کوتاه بودن زمان موزد نیاز برای ساخت آن‌ها است. ونیر کامپوزیتهای مستقیم به جای آزمایشگاه روی دندان‌های شما شکل داده می‌شوند. ونیرهای رزینی شفاف به طور مستقیم روی دندانها اعمال می‌شوند. میتوان این نوع ونیرها را شکل داد، تراشید و صیقل داد تا ظاهری طبیعی‌تر مانند دندان ایجاد شود.
مسلماً بزرگترین مزیت ونیر کامپوزیت قابلیت برداشتن آن است. اقدامات آماده‌سازی برای ونیر کامپوزیت‌ها روی دندان‌های شما انجام می‌شوند. بنابراین دندانها به میزان زیاد و به طور دائمی تغییر نمی‌کنند. در نتیجه میتوان در صورت لزوم مواد کامپوزیت را برداشت و جایگزین کرد.
ساخت ونیر کامپوزیت چقدر طول می‌کشد؟
ونیر کامپوزیت‌هایی که اغلب به عنوان «ونیر کامپوزیتهای کنار صندلی» نامیده می‌شوند توسط دندانپزشک مستقیماً روی دندان ساخته می‌شوند. ساخت این ونیرها به مهارت فنی دندانپزشک نیاز دارد. به طور معمول ونیر کامپوزیت‌ها را میتوان طی یک جلسه روی دندانها قرار داد اما برای قرار دادن ونیر کامپوزیتهای پرسلن معمولاً باید مراجعات متعددی داشته باشید.
ونیر کامپوزیت‌ها چگونه روی دندانها قرار داده می‌شوند؟
دندانپزشک قالب و رنگ مورد نظر را انتخاب کرده و آن را مستقیماً روی دندانها قرار می‌دهد تا ونیر کامپوزیتی مناسب لبخند شما ایجاد کند. سپس از یک نور با شدت بالا برای سخت شدن کامپوزیت استفاده خواهد شد. سرانجام ونیر کامپوزیت تا زمانی که ظاهری مشابه ظاهر طبیعی و سالم لبخند شما را پیدا کند، صیقل داده میشود.
عمر ونیر کامپوزیت چقدر است؟
این امر به عوامل مختلفی از جمله روش مراقبت در منزل و تعداد مراجعات بیمار جهت معاینه منظم (حداقل سالی دو بار) بستگی دارد. اگر یک روال دقیق و جامع را دنبال کنید، ونیر کامپوزیتهای رزینی شما میتوانند حداقل 5 سال و گاهی تا 10 سال دوام بیاورند!
مراقبت از ونیر کامپوزیتهای رزینی
ونیر کامپوزیتهای رزینی همان مراقبت‌های مورد نیاز دندان‌های طبیعی شما را می‌طلبند. این ونیرها با گذشت زمان تحت تأثیر مایعات تیره‌رنگ و اجسام سخت مانند یخ و آب نبات قرار می‌گیرند. مراجعه منظم به دندانپزشک هر شش ماه یکبار باعث افزایش طول عمر ونیر کامپوزیتهای شما میشود.
چرا بیماران ونیر کامپوزیت را انتخاب می‌کنند؟
ونیر کامپوزیت جایگزینی عالی برای پرسلن است و می‌تواند بخش زیادی از نواقص لبخند شما را برطرف کند. همچنین قرار دادن این ونیرها وقت گیر نیست و هزینه بالایی ندارند، روش تهاجمی نیستند و ظاهر درخشان قبلی را به دندان‌های شما باز می‌گردانند!
ارتودنسی چیست؟
بریسها برای رفع مشکلات ساختاری مناسب‌تر هستند. بریسها اشکال مختلفی دارند اما به طور معمول با براکت‌هایی همراه هستند که به هر دندان متصل می‌شوند. انواع بریسها عبارتند از:
- بریس‌های فلزی مرسوم. این بریسها از فولاد ضد زنگ ساخته شده‌اند و شکل ظاهری آن‌ها توجه زیادی را به خود جلب می‌کند.
- بریس‌های سرامیکی دقیقاً مانند بریس‌های فلزی به نظر می‌رسند اما میتوان آن‌ها را همرنگ دندانها کرد. بنابراین بریس‌های سرامیکی کمتر به چشم می‌آیند.
- بریس‌های لینگوال شباهت زیادی به بریس‌های فلزی دارند اما به قسمت داخلی دندان‌های شما متصل می‌شوند. این بریسها از خارج قابل شناسایی نیستند. همچنین بریس‌های لینگوال برای بر طرف کردن نواقص شدید مناسب نیستند.
- بریس‌های اینویزالاین الاینرهای متحرک شفافی هستند که از پلاستیک شفاف ساخته شده‌اند. برای جابه‌جایی تدریجی دندانها هر چند هفته یکبار الاینر جدیدی لازم است. بریس‌های اینویزالاین کاربردی‌ترین نوع بریس هستند و میتوان هنگام غذا خوردن، نوشیدن مایعات و مسواک زدن دندانها آن‌ها را برداشت.
عواملی از قبیل مشکلات ساختاری، شدت نواقص و بودجه‌ای که در نظر گرفته‌اید همگی میتوانند روی نوع بریس انتخابی شما تأثیر بگذارند.
بریسها - مزایا و معایب
قرار دادن بریس نیازی به پر کردن دندان ندارد، بنابراین تمام دندان‌های شما تا پایان درمان دست نخورده باقی خواهند ماند. همچنین بریسها میتوانند به رفع مشکلات مرتبط با تمیز کردن دندانها یا بایت کجی که منجر به بروز درد یا سایر مشکلات شده است، کمک کنند. با صرف کمی وقت و هزینه و قرار دادن بریس میتوانید بایت کجی را که منجر به بروز درد، مشکل در جویدن و سایر مشکلات مربوط به فک و بایت شده است، اصلاح کنید. همچنین اینویزالاین می‌تواند دندان‌های شما را از ساییدگی بیشتر حین اصلاح بایت محافظت کند.
اصلاح لبخند با استفاده از بریسها روندی زمان‌بر است زیرا این وسایل به تدریج فک را تغییر شکل می‌دهند. متوسط مدت زمان درمان یک تا دو سال است و همچنین باید تا چندین سال در طول شب از ریتینر استفاده کنید. برخی بیماران نگران ظاهر نامناسب بریسها هستند. اینویزالاین گزینه مناسبی برای این دسته از بیماران محسوب میشود و عملاً قابل مشاهده نیست.
بهترین سن برای درمان ارتودنسی
اگرچه نوجوانان (11 تا 15 سال) پاسخ بهتری به ارتودنسی می‌دهند اما گاهی برای بیماران در سنین پایین‌تر نیز جهت پیشگیری از پیشرفت اکلوژن نامناسب اعمال میشود. همچنین درمان ارتودنسی می‌تواند در بزرگسالان انجام شود و محدودیت سنی ندارد.
چه مدت باید از بریس استفاده کرد؟
درمان با بریس معمولاً یک تا دو و نیم سال طول می‌کشد اما در بعضی موارد ممکن است این زمان کوتاه‌تر یا طولانی‌تر شود. اگر مراجعات منظمی نداشته باشید ممکن است این زمان بسیار طولانی‌تر شود. پس از برداشتن بریس برای نگهداشتن دندانها در موقعیت جدید خود از ریتینر استفاده میشود. اگر از ریتینر استفاده نکنید ممکن است دندانها از موقعیت خود حرکت کرده و به عقب بلغزند.
آیا درمان ارتودنسی دردناک است؟
در طی روزهای اول ممکن است دندان‌های شما کمی حساس باشند. با گذشت زمان و عادت کردن به بریس این حساسیت به زودی از بین خواهد رفت. در صورت لزوم میتوانید از یک مسکن خفیف مانند پاراستامول استفاده کنید. بریسها ممکن است لب‌ها، گونه‌ها یا زبان شما را خراش دهند و باعث ایجاد زخم شوند. دندانپزشک ممکن است برای رفع این مشکل مقداری موم و ژل مخصوص زخم دهان برای شما تجویز کند.
چگونه می‌توانم از بریسها/دندان‌های خود مراقبت کنم؟
رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است زیرا ممکن است دندانها تغییر رنگ داده یا پوسیده شوند و بیماری لثه شکل گیرد. در طول درمان جهت تمیز کردن دندانها هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک خود مراجعه نمایید. بسته به میزان بهداشت کلی دهان و دندان بیمار ممکن است نیاز به تمیز کردن مکرر داشته باشید.
چگونه می‌توانم دندان‌های خود را با وجود بریس مسواک کنم/نخ دندان بکشم؟
پلاک و بقایای مواد غذایی به راحتی در داخل و اطراف بریسها باقی می‌مانند. بنابراین حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را مسواک بزنید.
دندان‌های خود را با استفاده از یک مسواک ارتودنسی کوچک تمیز کنید. برای استفاده از نخ دندان، از نخ دارای پوشش مومی استفاده کنید و قبل از عبور دادن از بین دو دندان آن را با دقت از زیر سیم اصلی عبور دهید.
از چه غذاها یا نوشیدنی‌هایی باید اجتناب کنم؟
از خوردن غذاهای سفت و چسبناک مانند چوب ذرت، آب نبات و پاپ‌کورن خودداری کنید. غذاهای سفت مانند آدامس، تافی، سیب، هویج یا نان برشته ممکن است سیم‌های ارتودنسی را بشکنند و خم کنند.
تأثیر بریسها بر سبک زندگی
در طی روزهای اول استفاده از بریس ممکن است دندان‌های شما کمی حساس باشند و یا احساس درد کنید. با گذشت زمان و عادت کردن به بریس این حساسیت به زودی از بین خواهد رفت. در صورت لزوم میتوانید از یک مسکن خفیف مانند پاراستامول استفاده کنید. بریسها ممکن است لب‌ها، گونه‌ها یا زبان شما را خراش دهند و باعث ایجاد زخم شوند. دندانپزشک ممکن است برای رفع این مشکل مقداری موم و ژل مخصوص زخم دهان برای شما تجویز کند.
ممکن است چند روز اول دچار اختلال در گفتار شوید. این مشکل نیز با استفاده‌ی تمام‌وقت بریسها رفع خواهد شد و به حالت عادی باز خواهید گشت. اگر ورزش تماسی انجام می‌دهید یا ساز موسیقی می‌نوازید، این موضوع را با دندانپزشک خود در میان بگذارید.
در صورت مشاهده شکستگی بریس یا سیم چه باید کرد؟
بریسها و سیم‌ها باید روزانه پس از تمیز کردن بررسی شوند. در صورت مشاهده سیم یا باند شل و خراب هر چه سریعتر برای رزرو نوبت با کلینیک تماس بگیرید. منتظر رسیدن نوبت قبلی خود نمانید. سیم یا بریس شکسته میتوانند باعث حرکت دندانها در جهت اشتباه و طولانی‌تر شدن مدت درمان شوند.
تعداد و فواصل مراجعه به کلینیک
معمولاً باید هر 4 تا 6 هفته یکبار به دندانپزشک خود مراجعه نمایید. اگر نوبت خود را از دست دادید، برای تعیین وقت مجدد با کلینیک تماس بگیرید. بریسها را نمی‌توان بدون نظارت بالینی به مدت طولانی استفاده کرد.
ارتودنسی بهتر است یا کامپوزیت؟
بهترین درمان برای دندان‌های شما به میزان کجی دندانها بستگی دارد. ونیر کامپوزیت‌ها میتوانند جایگزین مناسبی برای بریسها در موارد خفیف یا در افرادی باشند که به دنبال ایجاد تغییری در ظاهر خود هستند. بریسها یا اینویزالاین معمولاً برای مشکل کجی متوسط تا شدید یا مشکلات ساختاری مناسب‌تر هستند.
اگر در خصوص انتخاب خود مطمئن نیستید با دندانپزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک می‌تواند در ارزیابی و انتخاب گزینه مناسب به شما کمک کند.
