انواع بیمار یهای شایع دهان و دندان که برای سلامت عمومی خطرناکند

سلامت لثه و دهان و دندان فاکتورهای بسیار مهمی در سلامت عمومی هر فرد می‌باشند. تحقیقاتی در این زمینه وجود دارد که نشان می‌دهد ارتباط مستقیمی بین بهداشت ضعیف دهانی و بیماری‌های سیستماتیک مانند دیابت و بیماری‌های تنفسی مخصوصا در سالمندان وجود دارد. و تحقیقات جدیدتر نیز اشاره به ارتباطات احتمالی بین سلامت دهان و سایر مشکلات سیستماتیک مانند بیماری قلبی و به دنیا آمدن نوزادان نارس و نوزادان دچار کمبود وزن دارد. اگرچه محققان هنوز در حال تحقیق بر روی ارتباط بین سلامت دهان و سلامت عمومی بدن هستند، بیماری دهان به تنهایی نیز می‌تواند باعث درد  و ناراحتی و از دست دادن دندان، و بوی بد دهان لینک به بوی بد دهان شود.

بیماری‌های دهانی شایع چیست؟

لازم است که بدانیم بیماری‌های دهانی چیست؟ چگونه آنها را تشخیص دهیم و مهم‌تر از همه این که چگونه از بروز آنها جلوگیری کنیم.

جراحت تروما

اگرچه این، در واقع یک بیماری نیست، اما تا حدود 40 درصد از کودکان در سراسر جهان، به علت شرایط نامناسب، برخی حوادث و نیز اعمال خشونت، در معرض آسیب‌های دهانی قرار می‌گیرند. بهترین راهکار برای جلوگیری از صدمه دیدن در حین ورزش، پوشیدن یک گارد محافظ است، اما در صورتی که یک جراحت غیرمنتظره در این زمینه اتفاق افتاد، در اسرع وقت برای دریافت کمک‌های تخصصی، به پزشک مراجعه کنید. دندان‌هایی که کنده شده‌اند، قابل جایگزینی خواهند بود اگر شما آن را با آب شستشو دهید و بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. احتمال اتصال مجدد دندان در سوکت آن، بهتر است حداکثر در عرض 30 دقیقه پس از حادثه انجام شود، اما تا دو ساعت پس از آن نیز امکان دارد که موفقیت آمیز باشد.

بیماری‌های عفونی

یکی از شناخته شده‌ترین بیماری‌های عفونی دهان، تبخال دهان است که در بیمارانی که در معرض ویروس هرپس قرار دارند، رخ می‌دهد. عفونت‌های قارچی و ویروسی نیز در بیماران مبتلا به ویروس HIV دیده می‌شود. این شرایط، اغلب باعث زخم‌های قرمز و برفک دهان می‌شود که بر روی لب‌ها و زیر زبان و روی بافت نرم داخل گونه‌ها رشد می‌کند، و در تماس با سایرین می‌تواند مسری باشد. اگر در مراحل اولیه زخم، نسبت به درمان اقدام کنید، داروهای ضد ویروسی می‌توانند مانع از پیشرفت آنها شوند. با این حال، هنگامی که در نقطه‌ای، درد مشاهده می‌کنید، می‌توانید از داروهای بدون نیاز به نسخه (OTC) مسکن و دهانشویه لینک به دهانشویه استفاده کنید که سیستم ایمنی شما را به سمت درمان، هدایت می‌کند.

حفره‌های دندان

پوسیدگی دندان یک نوع بیماری است که می‌تواند به ساختار دندان آسیب برساند. پوسیدگی، با آسیب زدن به پوشش محافظت کننده از دندان شما، که همچنین به عنوان مینای دندان نیز شناخته می‌شود، باعث ایجاد سوراخ (حفره) در دندان شما می‌شود. اگر این حفره درمان نشود، می‌تواند بزرگتر شود و علاوه بر ایجاد درد، می‌تواند منجر به از دست رفتن دندان شود. شما هر روز یک ماده چسبناک و نازک روی دندان‌ها و لثه‌ها ایجاد می‌کنید که پلاک نام دارد. یک حفره زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌هایی که در محل پلاک  زندگی می‌کنند با قندهای موجود در غذا یا نوشیدنی‌های خورده شده، واکنش نشان دهند و منجر به تولید اسید شوند. سپس این اسید به سطح دندان شما حمله می‌کند. اگر ایجاد حفره متوقف نشود، به سمت داخل ساختار دندان پیشرفت می‌کند، که ممکن است دردناک باشد. لازم است به خاطر بسپارید که سن شما هرچقدر هم که باشد و اینکه چند دندان داشته باشید، مهم نیست. زیرا اگر فقط یک دندان هم داشته باشید، هنوز هم ممکن است روی آن حفره ایجاد شود. كودكان مي‌توانند دچار پوسیدگی زودرس دندان يا ​​ECC شوند كه همچنين به نام کرم خوردگی دندان کودکان شناخته مي‌شود. این نوع پوسیدگی دندان معمولا بر روی چهار دندان جلو تاثیر می‌گذارد. این مشکل می‌تواند باعث درد، مشکلات گفتاری و فاصله بین دندان‌ها برای آنها در آینده شود. پوسیدگی دندان در اوایل دوران کودکی نیز ممکن است باعث ایجاد خطرات بهداشتی دیگری در زندگی شود. به عنوان مثال، کودکان ممکن است نیاز به یک بیهوشی عمومی برای انجام عمل درمان پوسیدگی دندان داشته باشند. خبر خوب این است که پوسیدگی دندان در کودکان (یا ECC) قابل پیشگیری است. همانطور که شما بزرگتر می‌شوید، احتمال بیشتری برای ایجاد حفره در اطراف ریشه‌های دندان‌هایتان و همچنین پوسیدگی ریشه وجود دارد. بزرگسالان باید به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای جلوگیری از ایجاد حفره‌های دندانی، مقید باشند. اگر دچار درد در دندان و دهان خود هستید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. یک دکتر دندانپزشک می‌تواند مانع از ایجاد یک حفره شود.

بیماری لثه

بیماری لثه لینک به بیماری لثه یک بیماری رایج در بسیاری از بزرگسالان است. این عارضه به معنی التهاب لثه‌ها، استخوان‌ها و بافت‌هایی است که دندان‌ها را محکم نگه داشته و از آنها پشتیبانی می‌کنند. تشخیص بیماری لثه می‌تواند در مراحل اولیه آن، دشوار باشد زیرا به آرامی و بدون هیچ گونه درد واقعی ایجاد می‌شود. لثه‌ها در حفظ سلامت دهان شما تاثیر زیادی دارند. نشانه‌های لثه‌های سالم عبارتند از:

• رنگ صورتی؛ قرمز رنگ نیست
• محکم
• فاقد التهاب یا تورم.
• مقاوم در برابر خونریزی لینک به خونریزی لثه در طول مسواک زدن و یا نخ دندان کشیدن.

ورم لثه

با حفظ بهداشت دهان و دندان، می‌توان از آماس لثه جلوگیری و یا آن را معکوس کرد. التهاب لثه اولین مرحله از بیماری لثه است. تورم لثه، التهاب بافت لثه است. ورم لثه با ایجاد پلاک روی دندان‌ها آغاز می‌شود. باکتری‌های موجود در پلاک با قند موجود در مواد غذایی ترکیب می‌شوند و تولید اسید می‌کنند که می‌تواند به سطوح دندان و لثه‌ها حمله کند. نشانه‌های ورم لثه شامل:

• لثه‌های قرمز و متورم (پف کرده)
• درد در ناحیه لثه
• مشاهده خون بر روی مسواک یا نخ دندان
• مشکل پایدار در نفس کشیدن

معمولا این پلاک‌ها نرم هستند و می‌تواند با تمیز کردن دندان و لثه‌ها برداشته شوند. اما اگر برداشته نشوند، پلاک می‌تواند سخت‌تر شده و به جرم تبدیل شود که می‌تواند به شکل جدی‌تری به ایجاد یک بیماری لثه به نام بیماری پریودنتال کمک کند.

بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال بر روی لثه و استخوان‌هایی تأثیر می‌گذارد که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. بیماری پریودنتال می‌تواند منجر به تضعیف لثه‌ها و در نهایت باعث از دست رفتن دندان شود. آسیب‌های ناشی از بیماری‌های پريودنتال را نمی‌تواند درمان کرد، اما می‌توان از وقوع آنها جلوگیری کرد. فقط کافی است که نکاتی را برای حفظ سلامت دهان و دندان خود بدانید و یاد بگیرید.

سرطان دهان

تعداد موارد جدید مرگ و میر ناشی از سرطان دهان پیش بینی شده است که تقریبا سه برابر سرطان دهانه رحم و تقریبا دو برابر سرطان کبد است. همچنین پیش بینی می‌شود که تعداد موارد مرگ و میر ناشی از سرطان دهان بیشتر از سرطان های معده، مغز و تخمدان باشد.

سرطان دهان به معنی هر نوع رشد غیرطبیعی و گسترش سلول‌های موجود در حفره دهان بوده و می‌تواند در این بخش‌ها اتفاق بیافتد:

• لب‌ها
• درون لب‌ها و گونه‌ها؛
• زبان؛
• لثه؛
• کف دهان؛
• غدد بزاقی؛
• لوزه؛
• پشت نای؛
• سقف دهان.

عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان دهان

عوامل خطر ساز زیادی در ارتباط با ایجاد سرطان دهانی وجود دارند:

• سن: در افراد بالای 40 سال خطر ابتلا به سرطان دهان افزایش می‌یابد. سرطان دهان در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد، اما بروز آن بیشتر در بالای 40 سال اتفاق می‌افتد. افراد بالای 60 سال نیز بیشترین میزان ابتلا به سرطان دهان را دارند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یا استفاده از محصولات تنباکو خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر همراه با مصرف الکل زیاد باشد. این شامل تنباکوی دودی، جویدن تنباکو و سیگار کشیدن است.
• الکل: مصرف زیاد الکل، به ویژه در صورتی که همراه با مصرف سیگار باشد، خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد. میزان مصرف الکل و مدت استفاده از آن، خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد.
• HPV: به طور فزاینده‌ای این مسئله در دست تحقیق است که ارتباطی بین عفونت ویروسی پاپیلومای انسانی، به ویژه HPV-16، با سرطان‌های دهانی وجود دارد.
• جنسیت: مردان نسبت به زنان بیشتر در معرض ابتلا به سرطان دهان هستند. در گذشته، شانس ابتلا به سرطان دهان در مردان شش برابر نسبت به زنان بود. با این حال؛ این نسبت امروزه این نسبت کمتر شده است و در حال حاضر نزدیک به نسبت دو به یک است.
• رژیم غذایی: غذایی حاوی میوه و سبزیجات، دارای یک عامل محافظتی است و اعتقاد بر این است که خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.
• قرار گرفتن در معرض خورشید: در افرادی که در معرض تابش آفتاب قرار دارند، خطر ابتلا به سرطان دهان افزایش می‌یابد.

تشخیص زود هنگام

سرطان دهان در صورت تشخیص در مراحل ابتدایی، می‌تواند با موفقیت درمان شود. اما اگر در مراحل اولیه درمان نشود، سرطان می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد و پس از آن درمان، دشوار می‌شود. برای تشخیص سرطان دهان در مراحل اولیه، غربالگری سرطان دهان به طور منظم توسط متخصص دندانپزشکی و یا کارشناس بهداشت انجام می‌شود.

علائم و نشانه‌های سرطان دهان

اگر متوجه علائم زیر شدید، بلافاصله به دندانپزشک و یا یک متخصص بهداشت مراجعه کنید:

• زخم‌های دهانی که پس از گذشت دو هفته بهبود نمی‌یابند
• لکه‌های تیره قرمز یا سفید در دهان
• ایجاد توده در لب، زبان یا گردن
• خونریزی دهان
• گلو درد و دشواری در بلع

بهترین راه، پیشگیری است

بیماری های دهان و دندان بسیار دردناک و بعضا غیر قابل درمان هستند، بنابراین مخصوصا در مورد بیماری شایعی همچون سرطان دهان، به نظر می رسد بهترین و آسانترین راه، پیشگیری است. حذف پلاک از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه و نیز برنامه ریزی برای جرم گیری دندان‌ها به صورت دوره‌ای، بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های دهان است. در صورت لزوم، دندانپزشک شما می‌تواند یک برنامه شخصی برای شما در زمینه مراقبت از دهان و دندان طراحی کند تا بتواند نیازهای شما را تامین کند.

• دندان‌هایتان را روزانه حداقل دو مرتبه، دو تا سه دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید بشویید. اطمینان حاصل کنید که در امتداد لثه، مسواک را حرکت می‌دهید.
• روزانه برای حذف پلاک از مکان‌هایی که مسواک شما نمی‌تواند به آن برسد، از نخ دندان استفاده کنید. آیا نخ دندان را دوست ندارید؟ از یک مسواک بین دندانی لینک به مسواک بین دندانی استفاده کنید، که می‌تواند راحت‌تر از نخ دندان باشد.
• اگرچه یک جایگزین برای مسواک زدن و نخ دندان نیست، اما استفاده از دهانشویه می‌تواند پلاک‌ها را تا 20 درصد کاهش دهد.
• به طور روتین به یک دندانپزشک متخصص برای بررسی منظم و جرم گیری دندان‌ها لینک به جرمگیری مراجعه کنید.
• سیگار و استفاده از محصولات تنباکو دار را ترک (یا کاهش) کنید، زیرا ترک مصرف دخانیات خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.
• مصرف الکل را ترک کنید. خودداری از مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.
• اگر از نظر جنسی فعال هستید، استفاده از کاندوم خطر ابتلا به HPV را کاهش می‌دهد.
• هنگامی که شما در خارج و در معرض آفتاب قرار می‌گیرید، از کرم‌های محافظت کننده در برابر UV، روی لب‌ها، استفاده کنید.
• از یک رژیم غذایی سالم که همراه با میوه‌ها و سبزیجات است، استفاده کنید.
• روزانه دندان‌های خود را بشویید و نخ دندان بکشید.